به گزارش آژانس خبری بین المللی فرحت،در پی سال‌ها درگیری و از زمان تسلط طالبان در ماه اگست سال گذشته، کشور در یک بحران عمیق اقتصادی، اجتماعی، بشردوستانه و حقوق بشری فرو رفته است.
شجاعت زنان در مطالبه حقوقشان چشمگیر بود – مبارزه آنها در میان چالش های غیرقابل تصور است، با این حال آنها همچنان شجاعانه خواستار شنیده شدن حق خود هستند.
وضعیت زنان و دختران افغان بحرانی است،ممنوعیت تحصیل متوسطه با کیفیت برای دختران که مستقیماً ۱.۱ میلیون دانش‌آموز دختر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، ادامه دارد و آنها را از آینده محروم میکند.
از ماه مارچ، چندین فرمان دیگر نیز به تصویب رسیده است که بر حقوق زنان و دختران تأثیر گذاشته است.
اجرای قانون سخت حجاب ادامه دارد موانعی برای دسترسی زنان به شغل، از جمله برای زنان غیردولتی که وظایف خود را انجام می دهند، وجود دارد.
هیچ فرصتی برای زنان برای مشارکت در زندگی عمومی و سیاسی وجود ندارد. و آزادی حرکت آنها به شدت محدود شده است.
میشل باشلت کمیشنر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد با انتقاد از طالبان میگوید:آنچه امروز در افغانستان شاهد آن هستیم، ستم نهادینه شده و سیستماتیک بر زنان است.
محدود کردن آزادی حرکت زنان تقریباً بر تمام جنبه‌های زندگی آنها تأثیر منفی می‌گذارد، از جمله توانایی زنان و فرزندانشان برای دسترسی و مشارکت در خدمات بهداشتی، معیشتی و کمک‌های بشردوستانه.
زنان افغان به سرعت با بدترین سناریویی روبرو می شوند که بسیاری از آن می ترسیدند.
در حالی که افغانستان تعدادی از معاهدات بین المللی از جمله کنوانسیون رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان را تصویب کرده است، مقامات عملی از پایبندی به تعهدات بین المللی، چه در سیاست و چه در عمل، برای احترام و حمایت از حقوق زنان فاصله دارند.
دختران افغان های شجاع – چه زن و چه مرد – در تلاشند تا جامعه ای برابر و عادلانه بسازند که در آن حقوق همه رعایت شود.
او‌از طالبان خواسته است در،گفتگوی معقول برای زنان را باز کنند،و نسبت به تعهد شان به حقوق زنان احترام بگذارند.
شلت اضافه میکند،در جریان دیدارم، اهمیت عفو عمومی اعطا شده به مقامات دولت سابق و اعضای نیروهای امنیتی را به عنوان گامی مهم در جهت آشتی پس از چندین دهه جنگ دریافتم.
با این حال، من نگران این هستم که سرویس حقوق بشر ماموریت کمکی سازمان ملل متحد در افغانستان (یوناما) همچنان گزارش های معتبری از دستگیری ها و بازداشت های خودسرانه، بدرفتاری و قتل های فراقانونی – به ویژه افراد مرتبط با دولت سابق و نهادهای آن را دریافت کند.
یوناما همچنان به ثبت تأثیر حملات بر غیرنظامیان ادامه می دهد.
تنها در ماه اپریل، موجی از حملات بمب‌های دست‌ساز منجر به کشته و زخمی شدن غیرنظامیان در مکاتب، عبادت‌گاه‌ها، بازارها و در حین حمل‌ونقل عمومی شد.
اقلیت های قومی و مذهبی نیز مستقیما مورد حمله قرار گرفته اند. من به مقامات دوفاکتو مسئولیت آنها را برای محافظت از همه افغان های تحت کنترل آنها یادآوری می کنم.
من همچنان نگران اطلاعات دریافتی در موارد ادعایی نقض حقوق بشر و تجاوز به غیرنظامیان در ولایات شمالی، از جمله پنجشیر هستم، که اخیرا شاهد درگیری بین نیروهای امنیتی حکومت حاکم و جنگجویان وابسته به جبهه مقاومت ملی بوده ایم جدی وجود دارد.
اتهاماتی که نیاز به تأیید دارند، این است که غیرنظامیان در معرض نقض قوانین بین‌المللی حقوق بشر و حقوق بشردوستانه بین‌المللی از جمله دستگیری‌های خودسرانه، قتل‌های غیرقانونی و شکنجه قرار گرفته‌اند.
من از هر دو طرف درگیر در این درگیری می‌خواهم که خویشتن‌داری را رعایت کنند و به قوانین بین‌المللی حقوق بشر و قوانین بین‌المللی بشردوستانه قابل اجرا احترام بگذارند.
علاوه بر این، علیرغم تعهدات مکرر مقامات عمومی برای احترام به حقوق بشر، فضای مدنی از زمان بازگشت آنها به قدرت به سرعت و به طور چشمگیری کاهش یافته است.
محدودیت‌های آزادی عقیده و بیان، حق تجمع مسالمت‌آمیز، و حق مشارکت در امور عمومی، همگی بر افراد و جوامع تأثیر منفی گذاشته‌اند.
بازیگران جامعه مدنی، از جمله فعالان حقوق زنان و مدافعان حقوق بشر، در معرض قتل، ناپدید شدن اجباری، بازداشت بدون ارتباط، حملات، آزار و اذیت، تهدید و دستگیری قرار گرفته‌اند.
در حالی که برخی آزاد شده‌اند، برخی دیگر همچنان از آزادی خود محروم، از عزیزان خود جدا شده‌اند و از حق اظهار نظر محروم هستند.
من از مسئولان بالفعل می خواهم فضای مدنی را باز کنند. مطبوعات آزاد و مستقل که در آن خبرنگاران بتوانند با خیال راحت فعالیت کنند، در این زمینه اساسی است.
بحران های انسانی و اقتصادی متقاطع همچنان بر زندگی همه افغان ها تأثیر مخرب دارد.
امروزه، با افزایش نرخ بیکاری، 93 درصد از کل خانواده ها با سطح بالایی از ناامنی غذایی با تأثیرات متفاوت و ویرانگر بر آسیب پذیرترین افراد -زنان سرپرست خانواده، افراد مسن، افراد دارای معلولیت و کودکان مواجه هستند.
دسترسی به خدمات اولیه از جمله مراقبت های بهداشتی نیز در حال کاهش است. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی، حدود 18.1 میلیون نفر از جمله 3.19 میلیون کودک زیر پنج سال به خدمات بهداشتی نیاز دارند.
ترکیب همه اینها فقدان آشکار سازوکارهای ملی کارآمد برای نظارت بر نقض حقوق بشر است که توانایی ارائه حمایت اولیه از مردم افغانستان به ویژه گروه های آسیب پذیر مانند کودکان، افراد دارای معلولیت، آوارگان داخلی، اقلیت ها و LGBTQI را به شدت محدود می کند.
من عمیقاً از انحلال اخیر توسط مقامات بالفعل کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان، مکانیزم ملی کلیدی که از افغان‌هایی که با نقض حقوق بشر خود حمایت میکند، ناراحت هستم.
من خواستار ایجاد یک مکانیسم مستقل حقوق بشر هستم که بتواند شکایات مردم را دریافت کند و مشکلات و راه حل ها را به اطلاع مقامات واقعی برساند.
یوناما به همکاری با مقامات عملی برای ترویج و حمایت از حقوق بشر برای همه مردم افغانستان ادامه خواهد داد.
من از نزدیک شاهد کارهای مهم همکارانم بودم – هر روز، آنها نقض حقوق بشر را مستند می کنند، روندهای حقوق بشر را تشریح می کنند، موارد فردی را مطرح می کنند و از مسئولین بازخواست می کنند.
آنها برای توسعه تعامل و ترویج راه حل هایی برای چالش های مهم حقوق بشری که کشور با مقامات واقعی با آن مواجه است، کار می کنند.
من همچنین از انتصاب گزارشگر ویژه در مورد وضعیت حقوق بشر در افغانستان استقبال می کنم. من مشتاقانه منتظر اولین گزارش او به شورای حقوق بشر و مجمع عمومی در اواخر امسال، پس از سفر اخیر او به کشور هستم.
من از این فرصت استفاده می کنم و برخی از نکات کلیدی را که در جریان سفرم به افغانستان و پس از آن بیان کردم، تکرار می کنم.
برای سوق دادن جامعه افغانستان به سوی صلح، نمایندگی همه افغان ها در پروسه های سیاست گذاری و تصمیم گیری بسیار مهم خواهد بود.
این شامل گوش دادن به صدای زنان و دختران است. این شامل توجه به درخواست های اقلیت های مذهبی و قومی، به ویژه آنهایی است که در طول تاریخ با تبعیض، به حاشیه رانده شدن و خشونت مواجه بوده اند.
چنین اتحادهای فراگیر – جایی که آسیب پذیرترین افراد در تصمیماتی که بر آنها تأثیر می گذارد شرکت می کنند – قدرت جلوگیری از درگیری های آینده و ارتقای ثبات را در افغانستان و فراتر از مرزهای آن دارند.
من از جامعه بین‌المللی می‌خواهم که اطمینان حاصل کند که بودجه‌های بیشتر فوراً در دسترس قرار میگیرد تا به افغان‌ها اجازه دهد تا به طور پایدار فراتر از بحران‌های اقتصادی و بشردوستانه فعلی حرکت کنند – در غیر این صورت رنج گسترده انسانی در افغانستان ادامه خواهد داشت.
راه برون رفت از بحران برای مردم افغانستان با تلاش عده کمی هموار نمی شود.
برای حمایت از حقوق بشر – و کرامت انسانی – همه افغان‌ها، این امر مستلزم کار هماهنگ مقامات بالفعل، فضای تازه برای جامعه مدنی و حمایت جامعه بین‌المللی است.
فوزیه صدیقی
فرحت نیوز
