به گزارش خارجی آژانس خبری فرحت:رسانه محلی فرانسه از درگذشت ژاک شیراک، رئیس جمهوری پیشین این کشور خبر داد.
زنگ شیراز،از سال ١٩٩٥ تا ٢٠٠٧ رئیس جمهوری فرانسه بود. وی تنها کسی بود که در جمهوری پنجم فرانسه دو بار نخستوزیر شد: یک بار در زمان ژیسکاردستن و بار دوم در زمان فرانسوا میتران. وی چندین بار نمایندۀ مجلس و طی هجده سال شهردار پاریس بود.
شیراک همچنین در مقام وزیر داخله و وزیر زراعت خدمت کرده بود.
او هنگام مرگ ٨۶ سال داشت.
در گیر و دار پروندۀ اتمی و در روزهایی که تهدید حملۀ نظامی به تأسیسات اتمی ایران مدام مطرح بود، تنها یک سیاستمدار غربی، فارغ از ملاحظات سیاسی رایج، واقعیتی را که در ذهن همه بود اما به زبان نمیآمد صریحاً اظهار کرد.
اوایل سال ٢٠٠٧ بود. یک سالی بعد از آن که آژانس بینالمللی انرژی اتمی پروندۀ ایران را به شورای امنیت ارجاع داد. موضعگیریهای جرج دبلیو بوش و محمود احمدینژاد و لحن روزمرۀ تهدید و طعنه و زور، یافتن راه حلی مسالمتآمیز را دشوار کرده بود.
در چنین روزهایی، ژاک شیراک که آخرین ماههای ریاست جمهوریاش را میگذراند، در گفتگویی با روزنامهنگاران نوولابسرواتور، نیویورک تایمز و هرالد تریبون گفت: «حتی اگر ایران بمب اتمی بسازد… یا شاید حتی دوتا… به چه دردش خواهد خورد؟ ایران بمبش را کجا خواهد انداخت؟ روی اسرائیل؟ هنوز ٢٠٠ متر در آسمان نرفته، تهران از روی زمین محو خواهد شد»…
٢٤ ساعت بعد از این سخنان غیرمنتظره، دفتر ریاست جمهوری فرانسه دوباره از همان خبرنگاران دعوت کرد تا برای شنیدن توضیحات تکمیلی به کاخ الیزه بازگردند. در این جلسه شیراک اظهارات روز قبل را رسماً پس گرفت اما کم و بیش همان حرفها را در قالبی دیگر تکرار کرد و گفت: «منظور من این بود که سلاح اتمی چه نفعی میتواند برای ایران داشته باشد؟… منظور من البته این نبود که “ما تهران را از روی زمین محو میکنیم” اما واقعیت اینست که بمب اتمی ایران اگر هم ساخته شود، بلافاصله نابود خواهد شد»…
شیراک به طور کلی طرفدار مذاکره با ایران بود و تأکید داشت که نباید کاری کرد که «ایرانیها احساس حقارت کنند».
پرسشی که وی بیش از ده سال قبل طرح میکرد، گویای همان دوراهی یا گزینهای است که امروزه در کانون قدرت دولت ایران اختلافات جدی را دامن زده است.
شیراک میگفت: «باید دید برای رژیم ایران کدام مهمتر است: تصاحب سلاح اتمی و یا کسب وجهۀ بینالمللی و بخصوص به دست آوردن احترام نزد آمریکاییها؟»…
تیزهوشی و عاقبتبینی ژاک شیراک را در باب سیاست خارجی و به ویژه در مورد خاورمیانه بارها ستودهاند. در اواخر سال ٢٠١٥ ولادیمیر پوتین با اشاره به جنگ سوریه گفت:«شیراک همۀ اینها را پیشبینی میکرد»… به گفتۀ پوتین «شیراک از هم پاشیدگی لیبی و سوریه و رونق تروریزم را پیشبینی کرده بود».
رئیس جمهور روسیه که با لحنی ستایشآمیز از فرهنگ عمیق و شناخت گستردۀ شیراک سخن گفت، معتقد است که موضعگیریهای وی در قبال مسائل خاورمیانه «ناشی از شناخت عمیق او از جهان اسلام است».
احسان الله صدیقی
فرحت نیوز/دهلی